Hoe om Bybelstudie te doen

Aangesien ons as kinders van die Here die Bybel as die Woord van God beskou, is ‘n verantwoordelike omgang met die teks uiters belangrik. Uit die aar dvan die saak is daar verskeie tegnieke en maniere hoe om bybelstudie te doen. Die stappe wat hieronder volg werk goed en is baie effektief. Gaan probeer dit gerus

Stap 1 : Stel vas wat die genre(literatuurtipe) van die betrokke Bybelboek en perikoop is.

Die Literatuurtipe beinvloed ons verstaan van die boek. Soos ons in die lewe van vandag ‘n koerantberig, ‘n storieboek, gedig en ‘n resepteboek verskillend verstaan en benader, so werk dit ook met die boeke van die Bybel. Sekere boeke in die Bybel is verslaggewing van die doen en late van mense, soos bv 1en 2 Konings, 1en 2 Kronieke en Handelinge. Ander gedeeltes is weer gedigte soos die Psalms. Dan is daar wysheidsliteratuur wat in die Ou Testament aangetref word; soos die boek Spreuke. Profetiese literatuur: boeke soos Esegiël, Obadja. Die Boeke Hosea tot Maleagi in die Ou Testament staan ook bekend as die Twaalf klein Proftete. Dan is daar nog briewe wat geskryf is soos Die Briewe aan die gemeente in Korinte(1 en 2 Korintiërs) en Die Briewe aan Timoteus en Titus.

Met ander woorde stel eers vas of die skrifgedeelte(perikoop) wat jy lees of wil verklaar ‘n brief of ‘n gedig of ‘n gelykenis is.

Hier is ‘n lys van basiese genres(literatuurtipes) in die skrif:

  • Juridiese(Wetlike) Literatuur. Maw die wetboeke. bv Levitikus
  • Profetiese Literatuur bv Obadja
  • Wysheidsliteratuur bv Spreuke
  • Poësie bv Psalms
  • Briewe bv Timoteus
  • Gelykenisse(storievertelling met ‘n boodskap) bv Matteus
  • Apokaliptiese Literatuur (Profesie oor die laaste oordeel) Daniël en Openbaring 

Stap 2 : Wie het die boek geskryf ?

Dit is belangrik om te weet wie is die skrywer van die boek of skrifgedeelte(perikoop) wat jy lees.

Stap 3 : Stel vas wat die historiese agtergrond van die teks is.

Die historiese agtergrond is baie belangrik. Die Bybel is geskryf deur mense met ‘n spesifieke kultuur, wêreldbeeld en binne bepaalde historiese omstandighede.Ja, die Bybel is deur die Gees van God geinspireer, maar dit het nie kant en klaar uit die lug geval nie. Dit is God se woord, maar in die taal van mense, in die omstandighede van mense. ‘n Goeie komentaar soos die Bybel in Praktyk, die Verklarende Bybel of Bybel verklaar en die Bybellenium kan baie hiermee help.

Stap 4 : Stel vas wat die Makro sruktuur van die boek is.

Die boeke in die Bybel is nie sommer ‘n sinnelose “samevoeging” van idees nie. Die eindproduk van elke Bybelboek is die sinvolle struktuur.Weer eens bevat elke goeie kommentaar hierdie inligting.

Stap 5 : Stel vas wat die teologiese beklemtonings van van die boek is.

Verskillende skrywers het verskillende teologiese beklemtonings gehad, een skrywer het in elke ander boek ‘n ander klem gehad. Onthou dat die Bybel geskryf is om ‘n boodskap weer te gee. Hierdie inligting is ook verkrygbaar in ‘n goeie kommentaar soos reeds gemeld is.

Stap 6 : Kyk na die hoofstukke wat die bepaalde perikoop omring en kyk hoe pas dit binne die groter geheel in. 

Stap 7 : Stel vas wat die sentrale boodskap, asook mees praktiese indeling van die perikoop is.

Onhou dat die Skrifgedeelte(perikoop) wat jy hanteer nie in isolasie bestaan nie, maar binne ‘n groter geheel. Hoofstuk en vers afbakening is iets wat kunsmatig in die skrif ingebring is.

Stap 8 : Vers vir vers verklaring

‘n Goeie kommentaar kan hier van groot hulp wees.

Stap 9 : Wat beteken dit vir My?

Sonder hierdie laaste stap is jou eksegese onafgehandeld. God het die Bybel vir ons gegee sodat ons Sy wil kan leerken, en sodat ons Hom beter kan ken.

Slotwoorde 

Onthou eerstens dat goeie eksegese(verklaring) altyd harde werk is. Dit is nie so maklik nie. Goeie eksegese is boude-werk, dit kos jou om te gaan sit en navorsing doen. Alles is die moeite werd!!!

Die belangrikheid van ‘n goeie kommentaar kan nie oor beklemtoon word nie; ‘n goeie kommentaar is van onskatbare waarde. En natuurlik My persoonlike gunsteling Sola Scriptura : Die Skrif alleen.

Ek wil afsluit met die woorde van Psalm 119:11  “Ek het u woord in my hart gebêre, dat ek teen U nie sal sondig nie.”

Ds Jaco Dercksen (leraar@diekerk.co.za)

Hoekom moet ons die Bybel lees?

As ’n persoon aan enige sport deelneem is dit algemeen bekend dat jy moet oefen om sterk en fiks te wees om aktief deel te neem aan jou betrokke sportsoort. Net so in die Christelike lewe moet ons as kinders van Here onsself ast’ware “inoefen” om geestelik sterk te wees. In 2 Timoteus 3:14-17 beklemtoon Paulus iets van die belangrikheid van die Bybel:

2 Tim 3:14– 17  Maar jy, bly by wat jy geleer het en wat jy vas glo. Jy weet tog wie jou leermeesters was en jy ken van kleins af die heilige Skrif. Dit kan jou die kennis bybring wat tot verlossing lei deur die geloof in Christus Jesus. Die hele Skrif is deur God geïnspireer en het groot waarde om in die waarheid te onderrig, dwaling te bestry, verkeerdhede reg te stel en ‘n regte lewenswyse te kweek,sodat die man wat in diens van God staan, volkome voorberei en toegerus sal wees vir elke goeie werk.

Daar is drie punte wat ek en jy uit hierdie skrifgedeelte kan leer:

Die Bybel is Lewend en Kragtig

Baie van ons het ’n redelike goeie kennis van die Bybel. Ons het as kinders geleer van Simson en Dawid en talle ander geloofshelde. Soos ek genoem het, het die meeste ’n algemene kennis van die Bybel. Daar is egter ’n wesenlike verskil om bloot net ’n algemene kennis van die Bybel te hê en om waarlik te leef soos die Bybel ons leer. Paulus noem aan die begin van vers veertien aan Timoteus dat hy moet bly by wat hy geleer het. Dit is belangrik vir ons as kinders van die Here om te hou by die Bybel en wat ons daarin leer. Die Here Jesus het ook gesê “Julle dwaal omdat julle die skrifte nie ken nie” (Mat 22 : 29). Die Bybel is Heilig, die waarheid en daar is geen ander boek soos die Bybel nie.

Ek dink baie sal saam met my stem as ek sê dat ek kan getuig van baie kere wat ek die Bybel lees en dan voel dit asof daardie gedeelte direk op my van toepassing is en dan is ek weer opnuut in verwondering oor hoe lewend en kragtig die woord is. Die Bybel leer ons hoe om reg te lewe(Psalm 119 : 105).

 

Die Bybel leer ons van Jesus

As jy meer wil leer van die Here Jesus is die Bybel beslis die regte bron om dit te doen. In die Bybel leer jy oor verlossing wat Jesus bewerkstellig het. In die Bybel leer jy dat Jesus aan die kruis gesterf het vir ons sondes. Die Bybel is Christus gesentreerd. Die Bybel leer jou meer en meer wie Jesus is. Dit is ook belangrik om te weet dat om die Bybel lees maak nie dat jy hemel toe gaan nie. Bekering en die aanvaarding van Jesus Christus as jou redder doen. Wanneer jy jou Bybel lees, leer jy meer en meer ken wie Jesus is en hoe wonderlik en groot Hy is en hoe lief Hy jou het.

Die Bybel help om jou te verander

’n Bekende Suid-Afrikaanse Evangelis Louis Malherbe het een keer gesê: Die Bybel is die handleiding vir die mens. In Psalm 119:11 skryf die psalm digter  Ek het u woord in my hart gebêre, dat ek teen U nie sal sondig nie. Die Bybel leer ons oor verskillende dinge soos geld, vriende, sonde die huwelik en verskeie ander. Hoe meer jy die Bybel lees hoe meer besef ’n mens wat die Here van jou verwag as Sy kind. Dit veroorsaak dat jy jou lewe verander om aan die Here gehoorsaam te wees en om Hom te verheerlik met jou lewe. Die Bybel leer jou wat verkeerd is en hoe om die verkeerde reg te stel. Ons as kinders van die Here leef nie vir onsself nie, ons leef vir Christus. Daar is ’n legio van mense wat getuig het hoe hulle lewens radikaal verander is en hoe die Bybel hulle gehelp het om geestelik te groei.

Ek wil jou uitdaag en bemoedig om die Bybel op te neem en te lees en te leer en te groei. En dit alles tot verheerliking van Jesus Christus onse Here.

Kry jou krag by die Here

Kry jou krag by die Here
Jesaja 40:29  Hy gee die vermoeides krag, Hy versterk dié wat nie meer kan nie. 

Voel jy moeg, afgemat soos ’n teesakkie wat al ’n paar keer gebruik is en niks meer het om te gee nie? In die lewe van vandag kry baie mense werklik swaar. Die land se ekonomie doen swak, werk is skaars, besighede sukkel en baie mense voel asof daar geen hoop meer is nie. Dan gebeur dit ook dat daar een of ander krisis sy kop uitsteek, die yskas breek, die kar se enjin liggie flikker al ’n week lank en jy sê vir jouself ek het nie meer die krag hiervoor nie.

Dit is juis in tye soos hierdie waar ’n mens se geloof moet “inskop”. In die bogenoemde vers lees ons dat die Here Sy volk verseker dat Hy vir hulle weer krag sal gee. As ’n mens Jesaja hoofstuk 40 lees dan kan jy duidelik sien dat die volk het goeie nuus ontvang. Die einde van hulle ballingskap is insig. Hulle was vir 70 jaar in Ballingskap gewees. Dit was vir hulle baie swaar gewees om in ’n ander land as gevangenes te wees.

Dit is belangrik dat jy weer sal onthou wie jou God is en wat Hy vir jou kan doen. Baie keer gebeur dit dat jy voel dinge is net te erg, die berg is te hoog om te klim en jy is op moedverloor se vlakte. Onthou wat sê die Here, Hy sal vir jou die krag gee om aan te gaan. Ons lees in “Filippense 4:13  Ek is tot alles in staat deur Hom wat my krag gee. Wat belangrik is in sulke tye dat jy sal besef jy moet jou krag by die Here kry. Vra vir die Here om jou deur hierdie tyd te versterk en jy sal verbaas wees oor wat Hy vir jou kan doen.

Ek wil afsluit met volgende: Ons moet onthou dat hier op aarde gebeur slegte goed met ons as mens. Dit beteken nie dat jy as kind van die Here is gevrywaar van siektes, misdaad ens. nie. Die Here Jesus het self gesê in hierdie wêreld sal ons dit moeilik hê. Johannes 16:33  Dit sê Ek vir julle, sodat julle vrede kan vind in My. In die wêreld sal julle dit moeilik hê; maar hou moed: Ek het die wêreld klaar oorwin.” Moeilike tye sal daar wees. Al wat ek en jy kan doen, is om in hierdie tye ons krag by die Here te kry en te weet Hy is God, Hy bly in beheer al gebeur wat.

Ds. Jaco Dercksen (leraar@diekerk.co.za)